foto steenuil fruitboom holte
Steenuil bij natuurlijk broedplaats - Mark Zekhuis

Wanneer begint het broedseizoen eigenlijk?

Het Broedseizoen begon vroeger op een heldere datum. Vanaf 15 maart kon en mocht je als vrijwilligers niet meer zagen op plekken waar vogels en andere dieren broeden of konden gaan broeden.

Door de klimaatverandering staat die datum al een tijdje op de schopstoel. Want klopt dat wel, de datum van half maart. Sommige vogels zoals bosuil broedden altijd al in de loop van januari tot begin februari, andere vogels broeden veel later. Wat moet je als vrijwilliger dan doen? Afgaan op die vaste datum, afgaan op informatie de natuurkalender (www.naturetoday.com) of afgaan op je geweten...

Deze (en meer) overwegingen staan normaal gesproken in de gedragscode Natuurbeheer (GCN). Deze code is echter tijdelijk niet geldig. Dit kan gevolgen hebben voor jouw vrijwilligerswerk. Lees hieronder wat jij kunt doen om je vrijwilligerswerk goed uit te kunnen voeren

uilskuiken
uilskuiken  -  Mark Zekhuis

Wat is de Gedragscode Natuurbeheer?

In de Wet Natuurbescherming staat dat beschermde soorten niet verstoord of gedood mogen worden. Maar als je natuurbeheer uitvoert, is verstoring soms onvermijdelijk. Denk bv aan het maaien van een oever waar ringslangen kunnen liggen. De ringslang als individu wordt verstoord, maar de ringslang als soort heeft baat bij de gemaaide oevers. Om toch natuurbeheer uit te voeren heeft de VBNE de Gedragscode Natuurbescherming geschreven. Hierin maken we afspraken dat we bijvoorbeeld buiten broedseizoen van vogels snoeien en knotten.

Even geen gedragscode...

De oude gedragscode is verlopen en de nieuwe is (nog) niet goedgekeurd. Er is dus tijdelijk geen gedragscode. De regels van de Wet Natuurbescherming zijn nu van kracht. Verstoren van (broedende) soorten mag niet.

De tijdelijke richtlijn, uitgegeven door VBNE is nu:

  1. Bekijk vooraf of er kwetsbare soorten op de werkplek kunnen zijn (kijk in het veld, op waarneming.nl, vraag de terreineigenaar etc)
  2. Werk buiten de ‘kwetsbare periode’ van soorten, dus buiten broedseizoen, buiten paddentrek etc.
  3. Neem waar nodig specifieke voorzorgsmaatregelen zoals nesten en burchten markeren, afstand houden, werk of gereedschap aanpassen etc
  4. Leg afspraken met de terreinbeheerder over punt 1,2 en 3 vast (we noemen dit een Ecologisch Werkprotocol).

De terreinbeheerder of boswachter is degene die bij de opdrachtverlening deze aspecten regelt. De coördinatoren van zelfstandige vrijwilligersgroepen kunnen dit bespreken met de terreineigenaar. Maar belangrijk: alle leden van de groep hebben verantwoordelijkheid hierin: bij waarneming van soorten die hieronder vallen, leg je het werk stil of je neemt een of meer van bovenstaande maatregelen.

nestkast voor steenuil
nestkast voor steenuil  -  Carin de Cloe

VBNE

De VBNE is de Vereniging van Bos en Natuur-Eigenaren. Hierin zijn o.a. LandschappenNL, Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten in verenigd, waar het gaat om ondersteuning, wetgeving. Ook staat hier veel producten ter ondersteuning van vrijwilligerswerk, online-cursussen voor vrijwilligers (Leer je Groen), en bijvoorbeeld de arbo-catalogus.