Hoopheggen: samen planten voor biodiversiteit
Wat Hoopheggen doet, klinkt goed: met zoveel mogelijk mensen zoveel mogelijk heggen planten. Maar wat is er dan zo bijzonder aan een heg? Wat is de rol van vrijwilligers? En hoe is dit idee eigenlijk tot stand gekomen? Initiatiefneemster Jantine Schinkelshoek legt het graag uit. Aan Groenbezig vertelt ze het verhaal van Hoopheggen.
Opstart
Jantine werkt als landschapsarchitect bij een adviesbureau. Het was de aanleiding voor de start van Hoopheggen in 2018. “Ik merkte dat ik vooral veel schreef over de status van biodiversiteit. Door ook daadwerkelijk heggen te planten, draag ik nu fysiek iets bij. En het is zo fijn om in de winter lekker buiten bezig te zijn.” Joukje en Jet zijn haar ‘partners in crime’ geworden. “We vullen elkaar goed aan. Joukje weet de weg in overlegculturen en kan goed mensen meekrijgen. Jet is niet alleen sterk in communicatie en PR, maar is ook culinair goed onderlegd. Dankzij haar catering worden de plantdagen extra gezellig.” Het concept van Hoopheggen slaat aan, het doel om jaarlijks 5 kilometer aan nieuwe heggen te planten wordt prima gehaald. “Sinds begin 2020 zijn we een stichting met ANBI-status. Dat geeft ons nog meer slagkracht en biedt meer perspectief voor de toekomst.”
Op de foto de gezichten van Hoopheggen, v.l.n.r. Joukje Bosch, Jet Nieboer en Jantine Schinkelshoek
De magie van een heg
Een heg lijkt op het eerste gezicht misschien wat eentonig of saai, maar niets blijkt minder waar. Jantine: “Heggen zijn fantastisch! Ze fungeren als verbindingswegen voor allerlei vogels, kleine zoogdieren en insecten. En juist als je - zoals wij doen - kiest voor de inheemse planten, is het een geweldige plek voor heel veel diersoorten. Ze bieden ruimte aan tal van korstmossen, schimmelsporen, maar ook allerlei bijzondere flora aan de voet van de heg. Zowel bovengronds als ondergronds. Want een heg zorgt niet alleen voor luwte, maar ook voor rust, zodat de soorten onder de grond kunnen groeien en ontwikkelen.” Nuttig, veelzijdig en heel goed voor de biodiversiteit dus, zo’n heg.
Voorwerk
De heggen die Hoopheggen plant, zijn heggen die er anders niet gekomen zouden zijn. “We gaan vaak aan de slag bij boeren en bij landgoederen. Zij kiezen voor een heg in plaats van een hekwerk. Inmiddels zijn daar ook veel aanvragen van particulieren bijgekomen”, vertelt Jantine. “De inheemse soorten die we voor het planten gebruiken, kunnen tegen een stootje, maar er zijn een aantal zaken om rekening mee te houden. Zo is het belangrijk om in de goede tijd van het jaar te planten, om soorten te selecteren die bij de bodem passen en om het plantmateriaal niet te lang ‘bovengronds’ te houden voordat het de grond in gaat. Dat vraagt om een goede afstemming met de kwekers en een goede planning van de plantdagen. Na het planten is er natuurlijk sprake van onderhoud: water geven tijdens droge periodes en af en toe snoeien. Maar dat is niet veel meer werk dan bij een ander soort afrastering, en als extraatje krijg je er met een heg heel veel ander moois voor terug.”
Samen aan de slag
Na het voorwerk (inmeten, bodeminspectie en selectie van de soorten) komen de plantdagen in beeld. Deze vinden plaats van oktober tot en met maart. Het is in alle opzichten een gezamenlijk project: degene die de heg ontvangt, financiert de helft en zorgt voor ongeveer de helft van het aantal vrijwilligers. Hoopheggen zorgt voor het andere deel van de financiering, het plantmateriaal en de aanvullende vrijwilligers. Jantine: “Die plantdagen zijn gewoon heel gezellig. We plannen ze op vrijdag of zaterdag, vanaf 10.00 uur tot ongeveer 15.00 uur. Na een welkom en korte instructie gaan we aan de slag.” Sommige vrijwilligers zijn elke keer van de partij, anderen sluiten af en toe een keertje aan, mede afhankelijk van de locatie waar geplant wordt. En kinderen kunnen ook meedoen. “Het planten kan door iedereen gedaan worden. We willen vooral zorgen voor een gezellige dag met elkaar. Als je aan het planten bent, doe je dat veel zelf, want iedereen zorgt voor een eigen deel van de totale afstand. Dan zijn de koffie- en eetmomenten tussendoor heel waardevol, het zorgt voor die speciale gezelligheid tijdens de plantdag.”