25 jaar gereedschapsdepot De Lutte
In De Lutte beheert Jan Oldekamp sinds 1999 een gereedschapsdepot van Landschap Overijssel. Vanuit zijn liefde voor en kennis van het bijzondere landschap van Noordoost-Twente draagt hij zijn steentje bij aan de natuur.
De familie van Jan woont al enkele generaties op de plek waar zijn huis staat. Zijn vader heeft er nog geboerd. Het was een gemengd bedrijf, een echt gezinsbedrijf. “Hard werken”, zegt Jan. “Maar eigenlijk was de boerderij te klein. Uitbreiden was niet mogelijk door de natuurgebieden eromheen. Zelf heb ik tot een jaar terug schapen gehouden, maar ik ben later helemaal gestopt met de boerderij.
Jarenlang heb ik met veel plezier gewerkt op de Losserhof en daar de kinder- en werkboerderij op poten gezet. Later werd ik adviseur natuur & landschapsbeheer bij Stichting Coördinatie Landschapsonderhoud Overijssel. Die fuseerde met Het Overijssels Landschap, dat zijn eigen terreinen beheerde. En zo ontstond Landschap Overijssel. Als adviseur en landschapsbeheerder bij Landschap Overijssel was mijn specialiteit onder meer de inrichting van erven in het buitengebied met respect voor natuur en landschap. Mijn uitgangspunt is dat je je achtertuin zoveel mogelijk laat aansluiten op het omringende landschap.”
Bijzonder landschap
Dat heeft Jan ook op zijn eigen erf toegepast. Vanuit zijn keukenraam heeft hij uitzicht op zijn licht aflopende weide, die op de stuwwal van Oldenzaal ligt. “De afgelopen decennia is het landschapsbeheer erg veranderd”, vertelt hij. “Mijn vader liet dit weiland vol storten met puin en asfalt. De es die ernaast lag, werd daar overheen geschoven om het te egaliseren. Dat wilden mensen toen: alle hoogteverschillen weg, want dan waren de percelen beter bewerkbaar.
Ik kon gelukkig subsidie krijgen vanuit de regeling ‘terug naar de bron’ om het esdek terug te schuiven en het puin en asfalt af te voeren. Nu worden hier geen bestrijdingsmiddelen en kunstmest meer gebruikt. Dit weiland is weer ouderwets, zompig, soortenrijk grasland geworden, een echt heuileandeke*. Dit is namelijk een bijzonder gebied, doordat er onder meer zeeklei aan de oppervlakte komt. Alles wat goed is voor de natuur – leem, klei, bronnetjes, glooiingen – komt hier samen. In het voorjaar miegelt het van de orchideeën. Maar het gaat niet alleen om de orchideeën, daar hoort een heel pakket aan planten, insecten en bodemleven bij.”
*Een heuileandeke is een nat, zompig hooilandje.
Zo’n heuileandeke vraagt om speciaal beheer. “Een keer per jaar maaien we het perceel en brengen het maaisel met de hand naar hoger gelegen gedeelten. Van daaruit wordt het afgevoerd met speciaal licht materieel. Dankzij de beheersubsidie is dit een werkbare situatie. Bovendien komt het IVN een keer per jaar helpen.”
Wil je het heuileandeke bezoeken? Het is van eind april tot en met eind juli opengesteld. Er is een pad gemaaid door het perceel. Houd je wel aan de regels op het informatiebord.
Gereedschapsdepot op het erf
Sinds 1999 – dus al ruim 25 jaar – beheert Jan als vrijwilliger het gereedschapsdepot van Landschap Overijssel in de Lutte. “Ik doe veel met mijn handen en heb ervaring met werken in een gemengd boerenbedrijf. Daardoor weet ik goed welk gereedschap je nodig hebt voor verschillende soorten natuurwerk. Er zijn zagen, kniptangen, steekschoppen, ladders voor de hoogstambrigades, noem maar op. Plus handschoenen, veiligheidshelmen en verbandtrommels. Nee, geen motorisch gereedschap, behalve rugmaaiers die gebruikt worden door mensen met een certificaat. Die geef ik een dag eerder uit, zodat de mensen op de dag zelf geen last hebben van het lawaai. We hebben ook zeisen, want die zijn onmisbaar voor kleine stukjes gras. Maar ik geef ze niet graag uit. Als je het maaien met de zeis niet goed onder de knie hebt, is het gevaarlijk.”
Uitleensysteem
Vrijwilligersgroepen die zijn aangemeld bij Landschap Overijssel kunnen gereedschap lenen via het uitleensysteem van Landschap Overijssel. Jan: “Het zijn groepen uit de omgeving die hier komen lenen. Het depot is op mijn erf. Dus als het nodig is, bijvoorbeeld als de groep is vergeten te reserveren, kunnen ze mij bellen: Jan, ik heb vandaag gereedschap nodig, kan dat? En als ik er niet ben, geeft mijn vrouw Agnes de sleutel om het klaargezette gereedschap op te halen. Landschap Overijssel is haar daarvoor wel elk jaar een bos bloemen verschuldigd!” En zo dragen Jan en Agnes al ruim 25 jaar hun steentje bij aan het Twentse landschap.
Meer weten?
Landschap Overijssel beheert in totaal drie gereedschapsdepots: in Dalfsen (voor Salland), Bornerbroek (voor Midden Overijssel) en de Lutte (voor Noordoost- en Zuidoost-Twente). Lees hoe je gereedschap kunt lenen van Landschap Overijssel.
