beverburcht1
beverburcht onder water - Anneke Tot

Bevers gespot bij hoog water

“Bevers hebben dezelfde genen als wij Nederlanders” zegt Gerrit-Jan, “het zijn namelijk geweldige watermanagers en dammenbouwers. Ook de bever wordt zenuwachtig als hij water hoort lopen. Dan zit er ergens een gat waar hij het niet wil.”

Ik had een boeiend gesprek met Natalie van Dijk, boswachter bij Staatsbosbeheer en Gerrit-Jan van Dijk, ecoloog en werkzaam bij het Waterschap van de Drents Overijsselse Delta. Beiden in hun vrije tijd gebiedscoördinator bij de beverwerkgroep IJsseldal.

Een bever vlucht voor het hoge water
Een bever vlucht voor het hoge water  -  Anneke Tot

Wat doet de beverwerkgroep in het IJsseldal?

“In Zwolle zijn we met zo’n vijftien vrijwilligers, die als gebiedscoördinatoren ieder in een afgebakend deel van het IJsseldal bevers observeren. We brengen de verspreiding en de groei van de populaties in kaart, monitoren hun gedrag en signaleren eventuele lastige situaties. Het is natuurlijk niet de bedoeling dat ze door hun gegraaf Zwolle onder water zetten”, zegt Gerrit-Jan lachend. “Ik ben overigens ontzettend blij dat de bever weer in het IJsseldal zit. De bever hoort hier gewoon thuis, hij is een onderdeel van ons ecosysteem. Het is dan ook heel goed dat een jaar of dertig geleden de bevers opnieuw in de Biesbosch zijn uitgezet, nadat de mens begin 19e eeuw de laatste bever bij Zalk had uitgeroeid.

De populatie is gegroeid en vanuit de Biesbosch verder getrokken. Waarschijnlijk heeft een van die bevers op z’n zwemtocht de afslag IJssel genomen”. Naar schatting zijn er nu zo’n 600 bevers in Nederland.

bevervraat bij Langenholte
bevervraat bij Langenholte  -  Hans Nijhuis

Meer bevers langs de IJssel

Zo’n tien, vijftien jaar geleden werden bij het Engelse Werk de eerste bevers gesignaleerd. Ze hebben het erg naar hun zin want het aantal bevers en beverburchten langs de IJssel is de laatste jaren behoorlijk toegenomen.

“De bever houdt van rivieren” zegt Natalie. “Hij heeft water nodig, het is een geweldige zwemmer, maar hij wil ook een oever met voldoende bomen”. Op mijn vraag waarom de bever haar zo boeit, zegt ze: “Het is een schattig beest die je verrast. Zelfs als je al weet dat ergens een beverburcht is, moet je nog het nodige geduld hebben om ze ook daadwerkelijk te zien. Alsof ze ons eerder spotten dan wij hen. Bevers zijn vooral ‘s nachts en in de schemering actief. Vaak is het een toevalstreffer als je hem ziet”, gaat Natalie enthousiast verder. “Inmiddels weet ik natuurlijk redelijk goed waar ik op moet letten. Knaagsporen of veel kaalgevreten takken zijn voor mij een aanwijzing dat er een bever in de buurt zit. En dan is het voor mij de uitdaging hem ook te kunnen spotten”.

Bever op de burcht
Bever op de burcht  -  Gerrit Jan van Dijk

Ed op de burcht

Zelf had ik de mazzel afgelopen februari in Zwolle Zuid. In de buurt van de voormalige IJsselcentrale waren beverspotters on spot om een donkerbruine glimp van de beverfamilies op te vangen. Door de hoge waterstand hadden ze hun heil gezocht op de burcht.

“Bevers zijn zoogdieren”, zegt Gerrit Jan. “Ze kunnen wel een tijdje onderwater blijven, maar ze wonen graag droog. Zo’n burcht is overigens behoorlijk groot, je moet denken aan een meter of twee hoog en soms wel tien meter breed. Hij moet z’n kont natuurlijk wel kunnen keren. Van kop tot en met staart kan hij wel 1,30 meter zijn. Opvallend is wel, dat de ingang naar hun hol of burcht altijd onder water is. Maar het woongedeelte is boven de waterlijn, want ze houden niet van natte voeten in hun huis. Dat betekent dan ook dat ze met hoog water, het letterlijk hogerop zoeken. De kans dat je dan bevers op hun takkenburchten ziet zitten is groot”.

En dat klopte. Ook ik was die ochtend gewapend met een kijker. Binnen vijf minuten zag ik er eentje zitten en mijn kant op kijken, tenminste, zo leek het. Eigenlijk vond ik het ook wel komisch. Want wat moeten die bevers op de burcht wel niet van ons gedacht hebben? Zo’n man of tien op een rijtje onder aan de dijk met grote camera’s op statief. Ik kon hun gesprek horen. ‘Moet je kijken Ed, wat doen die gasten met die grote ogen daar? Heb je ze gezien? Sommigen hebben er twee, anderen één groot oog. Gisteren waren ze er ook al en ze bleven tot het donker werd. Wat zouden die lui…. ’

Beverburchtspotters
Beverburchtspotters  -  Anneke Tot

Meld je ook aan voor de jaarlijkse bevertelling

Ieder jaar wordt in juni een landelijke bevertelling gehouden. Houd deze site in de gaten. De datum van de bevertelling wordt hierop gepubliceerd.

Wil je mee tellen? Meld je dan al aan bij de provinciaal coördinator Hidde Kressin