Een succesvol burgerinitiatief: de Ommermars

Een echt opvallend burgerintiatief in Ommen, niet alleen qua resultaat: Het nieuwe natuurgebied Ommermars. Het staat buiten kijf dat hier iets schitterends is gerealiseerd.  De looptijd van 10 jaar maakt dit vrijwilligersproject van 25 hectare ook zeer bijzonder. De helft van het gebied was als landbouwgrond in het verleden aangekocht door de provincie en herbestemd als natuurgebied, maar echt van de grond kwam het niet.

Burgers namen toen het heft in handen en hebben er 10 jaar lang als vrijwilligers hard aan getrokken om dit natuurgebied ook werkelijk te realiseren. Groenbezig.nl ging eens kijken en luisteren hoe dat allemaal ging.

Aanjagers

Het gebied kent veel belanghebbenden met soms uiteenlopende belangen. Sowieso al 3 overheden, namelijk de gemeente Ommen, de provincie en het waterschap. Daarnaast belangen van landbouw, recreatie, visserij en de direct omwonenden, vooral van de overkant van de relatief smalle rivier de Vecht. Zij kijken immers over het gebied uit en overlast moest natuurlijk vermeden worden.

Maar feitelijk alle bewoners en bedrijven in en rondom Ommen zijn belanghebbend. Je zult maar zo’n mooi gebied tegen je stad aangeplakt krijgen! Spelen en struinen langs de Vecht. Het zet Ommen als toeristische trekpleister natuurlijk nóg beter op de kaart.

Aangeklopt werd bij Hein Kuijper, voorzitter van de vereniging Natuur en Milieu Vechtstreek, net gepensioneerd en een ervaren rot in het omgaan met overheden vanuit zijn werkverleden. De juiste man vooral omdat het een man is die kansen ziet en mensen bij elkaar kan brengen. Hein nam de uitdaging aan wel wetend dat dit hem de komende jaren erg bezig zou gaan houden.

Na verloop van tijd sloot Arend Spijker, oud boswachter van Staatsbosbeheer zich aan bij het burgerinitiatief. Dit duo kan worden gezien als de motor van het project.

Een belangrijke rol was er ook voor Natuur en Milieu Overijssel. In hun missie staat dat ze overheid, bedrijven en inwoners samen willen brengen om Overijssel mooi en duurzaam te maken. Die rol hebben ze hier met verve vervuld. Deze organisatie heeft vooral bij de opstart en de ontwerpfase het hele proces begeleid.

Schoolkinderen

Een heel belangrijke rol bij het ontwerp hebben kinderen gespeeld. Hein: “Kinderen kunnen out of the box denken. Ze worden niet belemmerd door allerlei randvoorwaarden”. De basisscholen van Ommen werden gevraagd mee te denken. Uiteindelijk deden vier scholen daaraan mee.

De kinderen van deze scholen maakten in een wedstrijd per school een schetsontwerp. Het plan van de basisschool Koloriet werd de winnaar. Dit plan werd de basis voor de verdere uitwerking van het gebied. Een breed samengestelde werkgroep kwam uiteindelijk tot een definitief inrichtingsplan.

De kinderen bedachten o.a. een flinke kinderspeelplaats met natuurlijk veel modder en een uitkijktoren.

Ook wilden ze graag koeien in het gebied, eigenlijk zoals het boerenland er vroeger uitzag. Speciaal is dan natuurlijk dat dit gebied aan de Vecht wel het typische Vechtdallandschap moet zijn met rivierduinen, nevengeulen, drassige laagten en open water. Het gebied loopt regelmatig onder water en krijgt met die indeling de bijzondere plantengroei van het Vechtdallandschap

De Vecht

Er is natuurlijk nog ontzettend veel water door de Vecht gestroomd voordat de inmiddels opgerichte Stichting Burgerinitiatief Ommermars uit kon kijken op een prachtig gebied. Hoog water, zeer snel stromend, laag water bijna geen beweging.

Zo ook het project, kleine hindernissen, grote hindernissen. Maar het kwam rond! Uiteindelijk werd de grond die door de provincie als dure landbouwgrond was aangekocht, verkocht als natuurgrond aan twee partijen, Staatsbosbeheer en de stichting Heidehof. Deze verkoop met als randvoorwaarde dat het gebied ingericht zou worden conform de plannen van het burgerinitiatief.

De stichting Heidehof wilde elders in Ommen een natuurbegraafplaats inrichten en moest daarom natuurgrond compenseren. Dat kon in de Ommermars, met name doordat afspraken konden worden gemaakt dat de vele vrijwilligers van het burgerinitiatief Ommermars het onderhoud en beheer van de speelnatuur zouden gaan doen. De overige gronden worden extensief beheerd.

Vrijwilligerswerk

Het zijn de vele vrijwilligers die de Ommermars dragen. Los van het bestuur zijn er in de werkgroep ongeveer 30 mensen actief in het gebied, waarvan er ongeveer 15 zeer actief zijn. Gemiddeld werkt men ongeveer twee keer per maand in het gebied.

Vogelscherm wordt vogelkijkhut

Met de mooie waterplas die in het ontwerp van de kinderen zat moest er natuurlijk ook een vogelkijkscherm komen voor observatie van vogels. De Ommer kunstenaar Eric Schutte maakte een prachtig functioneel kunstwerk van cortenstaal in de vorm van een ei met daarin uitgesneden vogelvormen als kijkgaten. Een ware eye-catcher.

In de volksmond heet het inmiddels de keikhut;

Het gebied bekeken

Ik krijg een rondleiding door het gebied terwijl mijn rondleider Hein Kuijper vertelt. En er valt heel wat te vertellen, maar beter is het om de beelden van het gebied voor zich te laten spreken. Hieronder volgt daarom een impressie van onze rondgang door het gebied aangevuld met enkele foto’s die eerder gemaakt zijn.

Daarnaast kan de lezer op de site van Ommermars (zie link onderaan dit artikel) het hele proces nog eens bekijken.

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Deel deze pagina

• Twitter
• Facebook
• E-mail