Wordt het niet eens tijd voor de ‘Groene Boeren Vrijwilligersprijs’?

Een prikkelende titel voor dit artikel.

Als verhalenmaker van groenbezig.nl ben ik de afgelopen jaren diverse keren bij groene boeren op bezoek geweest en trof daar de combinatie ‘groen boeren’ en ‘groene vrijwilligers’.

Dit keer bezoek ik de Oosterwaarde, een biodynamische boerderij in Diepenveen, gelegen in de prachtige uiterwaarden van de IJssel. Ik tref daar groene vrijwilligers aan die al 30 jaar of meer met enthousiasme vrijwilligerswerk doen bij de Oosterwaarde.

Bij mijn weten is er nog nooit een vrijwilliger van een ‘groene boer’ genomineerd dus vandaar de vraag of er een nieuwe prijs naast de groene vrijwilligersprijs moet komen. Groen boeren verdient die aandacht.

De Oosterwaarde

De Oosterwaarde is in 1994 opgericht en heeft 13 hectare grond. Er worden biologisch-dynamische groenten geteeld. Ook is er een kleinfruit-tuin en wordt er graan verbouwd om te malen tot eigen Oosterwaarde meel.

De Oosterwaarde is een CSA (Community Supported Agriculture). Deze vorm van landbouw kwam oorspronkelijk uit Amerika en is in Nederland geïntroduceerd door Tineke Bakker, medeoprichtster van de Oosterwaarde. CSA is gemeenschapslandbouw, een samenwerkingsvorm tussen boeren en plaatselijke consumenten voor lokale producten.

Deze vorm van landbouw geeft de boer de mogelijkheid om uit biodynamisch boeren zekerheid van inkomen te halen en de consument om wekelijks verse, duurzaam en lokaal geproduceerde groente te kopen. Via vrijwilligerswerk helpen veel abonnementhouders ook mee op de boerderij en kunnen zo meegenieten van de prachtige natuurlijke omgeving van deze boerderij in de Oosterwaarde.

De oogstaandelen worden jaarrond rechtstreeks aan de eigen leden geleverd. Er is plaats voor 250 deelnemende huishoudens. Daarnaast is er een bescheiden huisverkoop van voornamelijk de eigen producten.

Naast de groenten en het fruit is er ook een zelfpluk-tuin voor bloemen. Er worden bloemen geteeld met respect voor de natuur en het ecologisch evenwicht. Dit houdt in dat er geen kunstmest wordt gebruikt maar compost, hiermee voeden en verbeteren ze het bodemleven. Ook wordt geen gebruik gemaakt van chemische bestrijdingsmiddelen zodat de insecten kunnen leven op onbespoten bloemen. Ook op deze bloemen kun je een (seizoens)abonnement nemen. Wekelijks heb je dan recht op een mooie bos bloemen.

De boerderij wordt gerund door Koen en Myrthe met behulp van enkele medewerkers en groene vrijwilligers. Zij volgden in 2023 de onlangs overleden Tineke Bakker op die in 1994 de Oosterwaarde opgericht heeft en tot het eind toe betrokken bleef.

Net als de oprichters volgde Koen het MBO-college voor biodynamische landbouw Warmonderhof in Dronten. Myrthe heeft geen biodynamische opleiding, zij deed diverse andere opleidingen en werkte bij verschillende bedrijven. Myrthe: “Voor mij viel bij de Oosterwaarde alles op z’n plek. Dit is mijn bestemming”

De groene boeren vrijwilligersprijs

Ik praat met Wim Broeks, één van de vrijwilligers die al meer dan 30 jaar actief is voor de Oosterwaarde. Wim heeft altijd fulltime gewerkt als onderwijskundige. In 1992 verhuisde hij naar Deventer en was toen geïnteresseerd in biologisch geteelde groente dicht bij huis. in 1995 nam hij daarom met vrouw en drie kinderen deel aan een georganiseerde fietstocht langs 8 biologische boeren in de omgeving van Deventer. De Oosterwaarde was net een jaar daarvoor gestart, en het gezin voelde zich daar direct thuis. Het gezin nam een oogstabonnement en vrij snel daarna begon Wim met vrijwilligerswerk.

Het klantenbestand was in die tijd nog zeker niet compleet dus ging hij aan de slag in de werkgroep PR. Hoofdtaak was klanten winnen door met een kraam op markten te staan.

Ook daarna is hij betrokken gebleven bij de Oosterwaarde vaak als oproepkracht als er stevig gewerkt moest worden op het land.

Drie jaar geleden ging hij met pensioen en besloot hij structureel wat meer te doen voor de Oosterwaarde. Er was net een vacature voor iemand in de winkel en om de wekelijkse kratten voor de deelnemers te vullen. Twee dagdelen per week is dat sindsdien zijn nieuwe klus.

Wim “maar als ik zie dat de bessen nu toch wel echt eraf moeten en ze komen handen te kort dan sta ik wel te plukken hoor”

Als ik Wim vraag wat er zo leuk is aan dit werk geeft hij aan dat hij het echt prachtig vindt om óók met jonge mensen om te gaan zoals stagiaires en jonge medewerkers. Wim: “Vaak zijn die ook heel geïnteresseerd in hoe het 30 jaar geleden ging op deze biodynamische boerderij”.

En natuurlijk is het op de Oosterwaarde niet alleen “boerenwerk”.

Er is veel aandacht voor de natuur, bijvoorbeeld het aanleggen en onderhouden van struwelen en heggen hoort er ook bij. Daarbij spelen de groene vrijwilligers ook een belangrijke rol.