Recensie ‘Kleine natuur’
‘De wonderbaarlijke soortenrijkdom van een stadstuin’ is de ondertitel van dit makkelijk te lezen en fascinerende boek. Twee jaar lang- van begin januari 2021 tot en met december 2022- houdt Renze Borkent bij wat er allemaal leeft, groeit en bloeit in zijn stadstuin in Almere, als hij door omstandigheden (o.a. corona en een chronische ziekte) thuis komt te zitten. Als vogelaar is hij al wel een natuurmens, maar nu kan hij noodgedwongen niet meer op pad. Gedreven door zijn nieuwsgierigheid besluit hij zijn achtertuin, 6 bij 9 vierkante meter en liggend op het noordoosten, te gaan onderzoeken. Dat levert prachtige verhalen en ontdekkingen op. Verhalen die niet alleen over de dieren en planten gaan die hij ontdekt, maar ook over zichzelf, zijn gezin en zijn zoektocht.
Nauwgezet houdt hij bij wat hij observeert en waar hij iets niet met Obs identify of veldgidsen op naam kan brengen, weet hij met behulp van zijn broer Bram en experts alles te determineren wat er voor zijn lens verschijnt. Alle waarnemingen zet de schrijver op waarneming.nl, wat ook nieuwe soorten oplevert. Niet alleen in de tuin of in Almere, soms zelfs een nieuwe soort in Nederland.
Een heerlijk boek voor iedereen die even af-en-toe uit de mensenwereld wil en weer in de natuur zijn.
Het boek is ingedeeld in chronologische volgorde. De hoofdstukken beslaan iedere keer een maand, zodat je als lezer meegenomen wordt door twee keer vier seizoenen, waarin sneeuw, regen, droogte, hitte, de aanleg van een vijver en de uitstapjes naar het nabijgelegen park, vakanties en dood en leven de revue passeren.
Waar zijn begindoel was: ‘365 soorten waarnemen in één jaar’ en hij dat voor zichzelf te ambitieus vindt en dus voor ‘gewoon elke dag op tuinsafari’ gaat, is er aan het eind veel meer bereikt, dan wat hij zich had kunnen voorstellen.
Renze neemt de lezer mee in zijn verwondering over alles wat hij ontdekt, geeft achtergrond informatie en telt ondertussen fanatiek door, want dat hij ver over de 365 soorten komt, is al snel duidelijk. “Soms moet je aan de grond zitten om het leven te kunnen zien, want veel leven is klein en kwetsbaar en toont zich alleen daar waar geen schreeuwers in de buurt zijn”
Zijn beschrijving over de chronische vermoeidheid is net als zijn herinnering aan zijn eerste ontmoeting met een ijsvogel, ontroerend. Zo zit het boek vol met mooie persoonlijke en bijzondere momenten. Van de geboorte van een luis tot aan de plastic reuzenvlinders bij de buren. Van het afstoffen van de klimop tot aan het in het park op de grond liggen van drie volwassen mannen. Van insecten en planten met namen als herfstwapenmetaalvlieg en gewoon muisjesmos (wie bedenkt dat allemaal?) tot aan het vangen van nachtvlinders met de ledemmer.
Niet alleen maakt de tuin een transformatie door, ook de schrijver. Het boek bevat een inhoudsopgave, een geraadpleegde literatuur- en websitelijst en een soortenregister. “Het liefst ben ik in de natuur, omdat de natuur niets van je wil”
Auteur en fotograaf: Renze Borkent. Paperback, 208 pagina’s. Uitgeverij: KNNV uitgeverij, www.knnvuitgeverij.nl, ISBN 9789050119375, €24,95.
