Tuin vergroenen? De tuincoach denkt met je mee

In vier gemeentes in Overijssel – Enschede, Almelo, Raalte en Hellendoorn – zijn tuincoaches actief. Wie zijn ze en wat doen ze? Groenbezig sprak met Angelien Hoppen en Henk Jansen. Henk, gepensioneerd tuinman en actief bij IVN, is tuincoach in Almelo. Angelien is trekker van de Groene Lopers in Enschede en Almelo, coördineert de tuincoaches in Enschede en springt zelf ook bij als tuincoach.

“We delen tuinen in vier categorieën in,” begint Angelien. “A is een supergroene tuin, D supertegeltuin. We richten ons vooral op mensen met een tuin in de C-categorie. Ons doel is daar een B van te maken. Het gaat dan om mensen die meer leven, meer koelte en minder wateroverlast in hun tuin willen, maar niet goed weten hoe.”

Henk: “Mensen roepen een tuincoach te hulp omdat ze een gesprekspartner willen. Ik zeg wel: ons werk is teuten met koffie. Mensen zoeken iemand om mee te denken, om tot ideeën te komen. Wij luisteren en zorgen ervoor dat we mensen niet overvragen. Een plan moet haalbaar zijn, zowel wat betreft het geld als de tijd die het gezin erin kan steken. Ook belangrijk is de norm van netheid waaraan mensen hechten. Soms geven we ook advies over hoe je de tuin seniorbestendig kunt maken.”

Groen én blauw

Angelien: “Wij adviseren over levende tuinen. Dat betekent dat je planten en dieren in je tuin uitnodigt. Daarbij gaan we uit van de vijf V’s van een levende tuin: voedsel, voortplanting, veiligheid, vocht en variatie. Kunnen mensen iets bloeiends in de tuin zetten voor insecten? Een boompje met bessen voor vogels? Een rommelhoekje maken waar dieren onderdak en voedsel vinden? Nestkastjes ophangen? Wij kijken samen met de mensen wat ze willen en wat de mogelijkheden zijn.”

Henk: “Met de huidige veranderingen in het klimaat en steeds zwaardere regenbuien wordt de vochthuishouding steeds belangrijker. Om de riolering te ontlasten kun je de afvoer van het dak naar het riool loskoppelen. Ook daarover adviseren we. Want het is niet de bedoeling dat je je buren overlast bezorgt. Of dat de fundamenten van je huis te nat worden. Het water moet kunnen wegzakken. Ik ga dan ook altijd op pad met een grondboor, zodat de huiseigenaar kan zien welke grond er onder zijn huis en tuin zit.”

Luisteren en adviseren

Angelien: “We gaan altijd met z’n tweeën naar de mensen toe. We luisteren wat ze willen, kijken wat er mogelijk is en maken dan samen met de mensen een plan. We geven tips, advies en linkjes naar handige webpagina’s. Daarmee kunnen mensen zelf hun tuin vergroenen. Of het geeft ze houvast als ze een tuinman inschakelen.”

Wie worden er tuincoach? Angelien: “In Enschede zijn we onlangs gestart met de opleiding van acht nieuwe tuincoaches. De meeste melden zich aan uit ergernis over de vele graftuinen. Ze vinden het allemaal leuk om met mensen mee te denken. Daarbij heeft elke coach zijn eigen kwaliteiten. De een heeft veel kennis van planten, de ander heeft les gegeven en kan goed uitleggen, ga zo maar door.” Henk vult aan: “Een praktisch ingestelde tuincoach is ook handig. Ik let er altijd op of de mensen goed gereedschap hebben.”

Nieuwe trend nodig

Angelien: “We onderhouden goede contacten met gemeentes en woningcorporaties. Die kunnen bijvoorbeeld een beroep op ons doen als er een woningproject gereed is. Dat is een goed moment om de nieuwe bewoners te informeren over de mogelijkheden van een groene tuin. En over opvang van regenwater in een regenton, wadi of vijver. In Enschede krijgen de tuincoaches nu een cursus regenwateroplossingen zodat ze mensen ook echt kunnen helpen de zaag in hun afvoerpijp te zetten.

Ik geloof ook erg in voorbeeldtuinen, zodat je je een voorstelling kunt maken van een tuin. Maar ook in tuinateliers in buurthuizen, waar je ideeën kunt opdoen om je tuin te vergroenen. Jarenlang was de trend om van je tuin een huiskamer te maken, waardoor tuinen steeds grijzer werden. Nu is er een nieuwe trend nodig: inheemse bomen en planten in je tuin zetten. Het zal wel een tijdje duren voor die trend echt doorzet. Daarom vind ik het soms al mooi als mensen negen tegels wippen en een perkje aanleggen.”