Weidevogel-vrijwilliger Herman Kraak is volop in het veld te vinden
Het weidevogelseizoen is weer volop aan de gang. En daarmee ook de Stichting Weidevogels Hof van Twente. Herman Kraak (72) zet zich als voorzitter van de stichting, samen met de boeren, in om de weidevogel te beschermen. ‘’Ik heb me erover verbaasd hoe gemotiveerd de boeren zijn om mee te werken aan de bescherming van de weidevogels.’’
Herman Kraak vertelt: ‘’Vorige week is ons zesendertigste lid aangesloten. De vrijwilligers van onze stichting zijn heel gemotiveerd en enthousiast om de weidevogels te beschermen.’’ En dat is hard nodig: de aantallen weidevogels lopen hard achteruit. ‘’Dat is heel zorgelijk’’, beaamt Herman. ‘’De weidevogels hebben veel natuurlijke vijanden waar weinig op gejaagd mag worden, zoals de marter, vos en roofvogels zoals de buizerd. En de bewerking van het land speelt een grote rol bij de afname van de aantallen weidevogels. De laatste tientallen jaren is het land er heel anders uit komen te zien; als een kale vlakte met alleen maar dicht gras. Hierdoor is er in verhouding weinig voedsel te vinden voor de jongen. In de oude situatie stonden er veel meer bloemen en kruiden in het land. Dat trekt insecten aan, voedsel voor de vogels. En ook de droogte in de zomer helpt de weidevogel niet om te overleven. Hierdoor wordt tegenwoordig maar een klein deel van de weidevogels ‘vliegvlug’, oftewel groot genoeg om uit te vliegen.‘’
Nesten zoeken en markeren
Bij Stichting Weidevogels Hof van Twente zijn de vrijwilligers druk met het beschermen van de vogels. Ze zoeken de nesten en markeren deze, zodat de boeren eromheen kunnen ploegen en maaien. Het uitgangspunt daarbij is om te overleggen met de boeren. Herman heeft zich verbaasd over hoe gemotiveerd de boeren zijn om met de stichting samen te werken. ‘’Over het algemeen werkt honderd procent van de boeren graag mee aan ons werk, dat had ik vooraf niet verwacht. Een paar weken geleden werd ik nog gebeld door een boer dat hij de eerste kievit al had zien vliegen. Dit kwam dus helemaal vanuit de boer zelf. Daar ben ik ontzettend blij mee. Ooit was een boer zijn land aan het maaien en kwamen de eieren toevallig net uit. Samen met de boer heb ik toen op onze knieën in het gras lopen zoeken naar de kuikens, zodat deze geen gevaar liepen bij het maaien.’’ En met succes, knikt hij. ‘’Prachtig was dat.’’
Eén of twee keer in de week is Herman in de velden te vinden. En tot aan juni, tijdens het weidevogel-hoogseizoen, wel drie tot vier keer per week. Per jaar markeren en redden de vrijwilligers in de omgeving honderden nesten. Ook volgen de vrijwilligers de jongen na het uitkomen en evalueren ze aan het einde van het weidevogelseizoen de stand van zaken en de verbeterpunten per gebied voor het volgende jaar.
Aantallen weidevogels hollen achteruit
Herman noemt het ernstig hoe de aantallen weidevogels achteruitgaan. Uit cijfers van het CBS blijkt dat de grutto, onze nationale vogel, in Nederland met 65 procent is afgenomen sinds 1990. Voor de scholekster en de kievit is deze afname respectievelijk 72 en 53 procent. Gelukkig wordt er ook gewerkt aan de bescherming van de vogels. Zo worden er zogenaamde plas-dras gebieden aangelegd, grasland dat tijdelijk ondiep onder water staat. Hierdoor kunnen de vogels beter voedsel zoeken en overleven. ‘’Deze gebieden zijn succesvol’’, vertelt Herman. ‘’En hiervoor heb je ook weer de hulp van boeren voor nodig, omdat het over hun land gaat.’’
Akkerranden inzaaien
Stichting Weidevogels Hof van Twente en de overkoepelende organisatie Hooltwark propageren de bescherming van de weidevogel. Door acties zoals de aanleg van deze plas-dras gebieden, in combinatie met de aanleg van akkerranden vol bloemen, proberen ze in te zetten op de bescherming van de weidevogel. Herman: ‘’Ook dit doen we in overleg met de boeren. Zo coördineren we het zaaien van grasranden op hun land. Over een paar weken gaan we 55 kilometer van deze randen met bloemen inzaaien. Dat helpt de vogels te overleven."
Eerste kievitsei
Hermans liefde voor de natuur en weidevogels zit er al van jongs af aan in. ‘’Ik ben er mee geboren. In Friesland, midden tussen de weilanden, keken we vanaf de keukentafel altijd uit op de kieviten en scholeksters. Toen ik jong was zocht ik nog naar de eieren van de vogels, om te verkopen voor een zakcentje. Dat was echt de cultuur, omdat de aantallen vogels destijds ook heel anders waren.’’ Vorige week heeft Herman samen met de wethouder van gemeente Hof van Twente, Pieter van Zwanenburg, in Markelo het vinden van het eerste kievitsei gevierd. Herman: ‘’Het is nu niet meer denkbaar dat je deze eieren zou oprapen en verkopen.’’
Ook op andere gebieden zet Kraak zich in voor een groene omgeving. Zo won hij met zijn klusgroep bij de Goorse hockeyvereniging de tweede prijs voor groenste sportclub van Overijssel. Ze hebben planten en bomen gepland en gaan nog een wadi en een kikkerpoel aanleggen. Herman is vaak buiten te vinden, ook in zijn grote moestuin. ‘’Ja, ik ben graag groen bezig’’, zegt hij lachend.
Enthousiaste vrijwilligers
Herman vertelt enthousiast over de vrijwilligers van de stichting. ‘’Ik vind het hartstikke leuk dat we zoveel gepassioneerde vrijwilligers hebben. Je merkt dat in deze tijd meer mensen enthousiast zijn om zich aan te sluiten bij onze vereniging. Misschien komt dit omdat mensen het afgelopen jaar meer buiten in de natuur komen; ze wandelen en fietsen. En de afgelopen weken zie je weer meer vogels. Dat maakt geloof ik toch iets los bij de mensen.’’ Herman benadrukt dat er altijd meer vrijwilligers welkom zijn bij de stichting. ‘’Er is genoeg te doen om de weidevogels te helpen beschermen.’’
Ook belangstelling om mee te doen met de weidevogelgroep? Stuur een mailtje naar: crunch@caiway.nl
Of wil je meedoen aan de online basiscursus boerenlandvogelbescherming op 23 en 30 maart a.s.? Kijk voor meer informatie op: https://kennisrijk.landschapoverijssel.nl/workshops/weidevogelbescherming.
