240711 Natuurcentrum in aanbouw
Natuurcentrum Weusthag in aanbouw. Vrijwilligers zijn van harte welkom, ook bij de aanleg van het voedselbos en in de heemtuin.

Weusthag: groene oase vol activiteiten in Hengelo

In het noorden van Hengelo, vlakbij de A1, bevindt zich Stadspark Weusthag. Het is een hotspot van vele groene activiteiten. Naast kinderboerderij Erve Weusthag vind je er het Beleefbos en Heemtuin Weusthag van IVN Hengelo. IVN is hier bezig met de bouw van Natuurcentrum Weusthag. Ook wordt er Voedselbos Weusthag aangelegd in het kader van het project Goad ett’n in en um Hengel. Er is veel werk aan de winkel, dus vrijwilligers zijn van harte welkom!

Rewert Wolthoff is voorzitter van IVN Hengelo en van de Stichting Heemtuin en Natuur-Centrum Hengelo. “Toen de A1 er nog niet was, was dit de rand van de stad”, vertelt Rewert. “Nu ligt het groene gebied aan de rand van de wijk Hengelose Es. Daar wonen mensen met uiteenlopende sociale achtergronden. Stichting Erve Weusthag heeft hier het project Goad ett’n in en um Hengel opgezet. Daar is IVN Hengelo nauw bij betrokken.”

Rewert Wolthoff: "IVN Hengelo is nauw betrokken bij het project Goad ett'n in en um Hengel."
Rewert Wolthoff: "IVN Hengelo is nauw betrokken bij het project Goad ett'n in en um Hengel."

Gezonde voeding voor de buurt

Goad ett’n is een beweging van stadsbewoners en boeren die lokaal, gezond, betaalbaar voedsel voor iedereen toegankelijk willen maken. Dit project helpt initiatiefnemers bij de aanleg van voedselplekken in Hengelo. In een park, plantsoen, op de hoek van de straat, het schoolplein of tegen gevels. Het project maakt deel uit van het Europese Leaderprogramma. Dit draait om de ontwikkeling van het platteland en om het werken ‘van onderop’.

“Buurtbewoners kunnen nu al biologische groenten kopen”, zegt Rewert. “Straks komt ook de opbrengst van zes hectare landbouw erbij. Dat alles is te koop bij de kinderboerderij, wat de toegang laagdrempelig maakt. Zo verbeteren we de verbinding tussen de stad en het platteland.”

Dit bord wordt historie als Natuurcentrum Weusthag gereed is.
Dit bord wordt historie als Natuurcentrum Weusthag gereed is.

Veelzijdig voedselbos

Het nieuwe voedselbos gaat ook bijdragen aan gezonde voeding voor buurtbewoners. Jeroen Kleinsmann heeft het ontwerp gemaakt en coördineert de aanplant van het voedselbos. “Het plan geeft aan welke struiken en bomen waar gaan komen”, vertelt Jeroen. “Dat gaat om struiken en bomen die voor mensen en dieren voedsel opleveren. Er komt ook een vogelbosje om vogels te trekken die helpen met het plaagbeheer.”

De eerste struiken en bomen – ruim 1100 – zijn afgelopen februari langs de randen aangeplant. Zij ondersteunen het voedselbos en bevorderen de biodiversiteit. Deze zomer wordt er een vijver aangelegd en vanaf november worden de voedselproducerende bomen en struiken geplaatst. Dat zijn gangbare soorten als appels, peren, pruimen, kastanjes en walnoten, maar ook bijzondere soorten als de paw paw, kaki, Szechuanpeper en de pluot, een kruising tussen pruim en abrikoos.

Hier komt het voedselbos. Rondom zijn al lagere bomen en struiken aangeplant, zoals Gelderse roos, mispel, meidoorn, lijsterbes, zuurbes, veel elzen, zomer- en winterlindes, wilde appels, sleedoorn, kornoelje, rozenstruiken, vuilhout en vlierbes.
Hier komt het voedselbos. Rondom zijn al lagere bomen en struiken aangeplant, zoals Gelderse roos, mispel, meidoorn, lijsterbes, zuurbes, veel elzen, zomer- en winterlindes, wilde appels, sleedoorn, kornoelje, rozenstruiken, vuilhout en vlierbes.

“We hebben een enthousiaste groep vrijwilligers; ook de IVN-werkgroep Landschapsonderhoud Weusthag helpt eraan mee. Maar we kunnen nog veel meer vrijwilligers gebruiken om te helpen met de aanplant”, zegt Jeroen. “Ook daarna zijn vrijwilligers hard nodig. Het is een illusie om te denken dat een voedselbos vanzelf groeit. Het duurt lang voordat het zichzelf in stand houdt en de bodem een echte bosbodem is geworden. Je moet de eerste jaren de plantvoet echt vrij houden van kruiden en grassen.”

Jeroen Kleinsmann: "We kunnen nog veel vrijwilligers gebruiken voor de aanplant en het onderhoud van het voedselbos."
Jeroen Kleinsmann: "We kunnen nog veel vrijwilligers gebruiken voor de aanplant en het onderhoud van het voedselbos."

Met Twentse knik

Zoveel activiteiten vragen om een goed onderkomen. Daarom is IVN Hengelo bezig met de bouw van Natuurcentrum Weusthag. Rewert laat met gepaste trots zien hoever het centrum al gevorderd is: voor de winter hoopt hij het dak erop te hebben. Architect Thijs Mulder van StudioDAT heeft het gebouw ontworpen met een op z’n Twents geknikt dak. Het wordt opgetrokken uit dikke, maar lichte platen polystyreen. Een professioneel bedrijf voorziet ze binnen en buiten van een laag spuitbeton. Dit bouwmateriaal isoleert goed, is recyclebaar, zeer draagkrachtig en – groot voordeel – het centrum kan grotendeels door vrijwilligers worden gebouwd. Het afvalwater wordt straks gezuiverd met een phytocube, een sceptic tank gecombineerd met een helofytenfilter.

Als het Natuurcentrum af is, vinden naast IVN Hengelo diverse groepen uit de buurt hier onderdak. Zo kunnen vrijwilligers er koffie drinken, schoolgroepen lessen krijgen over natuur, en kan het project Goad ett’n kookcursussen organiseren. Gezeten op de veranda of in de grote, multifunctionele ruimte kijk je uit over de Heemtuin, het Beleefbos, en binnen een paar jaar ook over de bomen van het voedselbos Weusthag.

Meehelpen als vrijwilliger?

De blauwe bessen aan de rand van het voedselbos zijn nu al heel lekker.
De blauwe bessen aan de rand van het voedselbos zijn nu al heel lekker.