Drie Twentse molens voor de toekomst bewaard

Landschap Overijssel zet zich niet alleen in voor natuurbeheer, maar ook voor behoud van cultureel erfgoed dat het landschap betekenis geeft en waardevol maakt. Gemeenten Tubbergen en Dinkelland zoeken een nieuwe bestemming voor maatschappelijk vastgoed dat niet tot de kerntaak behoort. Voor drie Twentse molens vinden ze in Landschap Overijssel een partij die ervoor kan zorgen dat de molens goed behouden én toegankelijk blijven.

Molens De Mast (Vasse), Frielink (Fleringen) en Oude Hengel (Ootmarsum)

In Twente vertellen molens het verhaal over vroegere productiemethoden. Watermolen De Mast in Vasse werd in het verleden gebruikt voor het persen van olie uit zaden en voor het malen van koren. Ook de windmolens Frielink in Fleringen en Oude Hengel in Ootmarsum waren in gebruik als korenmolens. Veel molens zijn inmiddels verdwenen. En dat is jammer, want daarmee verdwijnen karakteristieke, landschappelijke objecten en bovendien de verhalen over oude productiemethoden.

Molens: betekenisvol voor het landschap

Tot het begin van de 20ste eeuw waren molens nog volop in gebruik. Door de opkomst van andere energiebronnen zijn veel molens verdwenen. “Dit soort erfgoed vergroot de natuur- en cultuurhistorische waarde van het Twentse landschap”, vertelt Eibert Jongsma, plaatsvervangend directeur van Landschap Overijssel. “De molens vertellen het verhaal van onze gemeenschappelijke Twentse geschiedenis. Wij zien dat als een belangrijke verbindende factor.” Landschap Overijssel is heel blij met de overdracht. “De molens passen goed bij ons erfgoedbeleid en als nieuwe eigenaar zullen we ervoor zorgen dat de molens bewaard blijven én toegankelijk, zodat we de verhalen van het landschap kunnen blijven vertellen”, aldus Eibert Jongsma.

Samenwerking met vrijwilligers en Molenstichting

“In Landschap Overijssel hebben we een partij gevonden die ervoor kan zorgen dat deze rijksmonumenten goed behouden en toegankelijk blijven. De molens zijn bij hen in goede handen”, aldus wethouders Ursula Bekhuis van Dinkelland en Ilse Duursma van Tubbergen. De molens zijn in goede staat, mede door de grote betrokkenheid van de Molenstichting en vrijwilligers. Landschap Overijssel wil deze samenwerking dan ook graag voortzetten en de molens samen met hen laten draaien, tot ver in de toekomst.

Watermolen De Mast (Vasse)

Verscholen in het landschap langs de weg Ootmarsum-Vasse, met alleen het rode pannendak boven het maaiveld, ligt watermolen De Mast; een Twentse parel met een geschiedenis die teruggaat tot in de 15e eeuw. De oudste gegevens van watermolen De Mast dateren van 1433, toen de bisschop van Utrecht de molen verpachtte aan ene Reynolt van Coevorden. In het verpondingsregister zien we dat de molen rond 1600 toebehoorde aan het Huis te Ootmarsum. In 1811 werd Jan Mast de nieuwe eigenaar. Toen braken zware tijden aan voor de Twentse watermolens met als gevolg dat het rad stil kwam te staan. De laatste eigenaar Bouwhuis verkocht de molen in 1942 aan de gemeente Tubbergen, die het hele complex gerestaureerde. Bij gebrek aan bedrijvigheid raakte de molen helaas toch in verval. Begin jaren ‘70 van de vorige eeuw werd molen daarom opnieuw onder handen genomen. Mede door de inzet van molenaar Jozef Koopman, vanaf 2011 bijgestaan door een team van vrijwillige molenaars, is de molen nu weer in goede staat. Wil je een bezoek brengen aan Watermolen De Mast? De molen draait elke 2e en 4e zaterdag van de maand van 13:30 - 16:30 uur.

Molen van Frielink (Fleringen)

De Fleringer molen (ook bekend als Grobbenmöll of Molen van Frielink) is in 1846 gebouwd ter vervanging van een door brand verwoeste olie- enkorenmolen die op dezelfde plek stond. Eigenaar was de familie von Bónninghausen, destijds bewoner van de nabijgelegen havezate Herinckhave. In 1916 kwam de molen in bezit van de familie Frielink. Nazaten wonen nu nog steeds aan de voet van de molen en runnen café-restaurant 'De Molen'. Toen de molen in 1936 buiten bedrijf raakte, werd wolfabrikant Ten Bos uit Almelo de nieuwe eigenaar. Hij voorkwam zo dat de molen werd gesloopt. Ten Bos droeg de molen in 1955 over aan de Gemeente Tubbergen die de molen - voor het oog - restaureerde. In 1975 werd de molen opnieuw opgeknapt met als resultaat dat deze weer kon malen. Bovendien zijn de kap en het gevlucht in 2009/2010 grondig gerestaureerd. Sinds de jaren ’70 hebben verschillende molenaars goed gezorgd voor het onderhoud en draaiende houden van de molen. Wil je de molen bezoeken? Draaidagen zijn wekelijks op zaterdagmiddag van 14.00 uur tot 16.00 uur. Meer informatie: caferestaurantdemolen.nl/korenmolen

Molen van Oude Hengel (Ootmarsum)

De Molen van Oude Hengel is een korenmolen in Ootmarsum. De molen werd in 1872 gebouwd nadat het achtkante houten bovenstuk van zijn voorganger was afgebrand. De oude achtkante stenen onderbouw werd in dat jaar voorzien van een rond stenen bovenstuk. De molen is tot circa 1995 in bedrijf geweest. Tussen 2009 en 2012 vond een grote restauratie plaats met onder andere nieuwe wieken.

De vorige eigenaar was de gemeente Dinkelland; de molen was van 1911 tot 2011 eigendom van de familie Oude Hengel.

De molen is thans ingericht met twee koppels maalstenen. De roeden van de molen zijn 22,40 meter lang en zijn voorzien van het oudhollands hekwerk, zij het in incomplete toestand. Het staartwerk van de molen is grotendeels gedemonteerd.

Aantrekkelijk aanbod op het blad Molens

Het Nederlands landschap en molens zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Niet alleen Landschap Overijssel maar ook elders in het land beheren erfgoedorganisaties en vrijwilligers molens. Wellicht draag jij ook molens een warm hart toe.

Er is nu een mooi aanbod voor belangstellenden en groene/erfgoed-vrijwilligers: een jaarabonnement op het blad Molens voor de helft van de prijs.

Het betreft een blad boordevol actualiteiten over molens, achtergrondreportages, interviews met molenaars en nieuws over restauratie, historie en techniek. Het abonnement eindigt automatisch na een jaar.

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Deel deze pagina

• Twitter
• Facebook
• E-mail