IESSEL Cider stelt Hoogstamboomgaarden centraal

Door van de fruitoogst cider te maken en die te verkopen draagt IESSEL Cider bij aan het behoud van oude hoogstamboomgaarden langs de IJssel. Groenbezig nam een kijkje bij het productieproces in een van de bijgebouwen van de prachtige voormalige abdij Sion in Diepenveen.

Nico Kloek

Inzet van vrijwilligers leidt tot nuttig gebruik van appels en peren uit hoogstamboomgaarden

Marin van Sprang en Rob le Rutte runnen samen met ruim 25 vrijwilligers een ciderij in Diepenveen op de prachtige locatie van de voormalige Abdij Sion. Ik heb afgesproken met Marin om een kijkje te nemen in de ciderij. Als ik aankom zit een aantal vrijwilligers samen met Marin buiten in het zonnetje aan de koffie met.... het laat zich raden, appelgebak. Tijd voor een interview heeft hij op dat moment niet want het is topdrukte. De oogst wordt binnengebracht en het productieproces om dat tot cider te verwerken is in volle gang. De vragen die ik aanvullend op wat ik die ochtend hoor en zie, wil stellen stuur ik later per mail en dit wordt keurig door Marin per mail beantwoord.

Prangende vraag: waarom doen ze dit eigenlijk? Marin: "Wij zijn zelf ook vrijwilliger bij de hoogstambrigade Deventer e.o. Met die club van 20 mensen helpen we particulieren bij het onderhoud van hun hoogstamboomgaard." Hoogstamboomgaarden gaan Marin en Rob dus aan het hart. Toen ik op aanwijzing van Marin foto's ging maken van een oude hoogstamboomgaard (zie de foto boven dit artikel) kon ik die liefde begrijpen.

Even een uitleg: Hoogstammige boomgaarden wijken af van de huidige productiemethoden die bijna allemaal laagstammig zijn, daardoor is de pluk en het onderhoud eenvoudiger en goedkoper. Hoogstamboomgaarden zijn dus zeldzaam geworden.

Belangrijk voor het voortbestaan van hoogstamboomgaarden is dus dat er afzet is voor de oogst. Om die reden hebben beide heren deze ciderij opgericht. Verdienen doen ze er niet aan. De ciderij is nagenoeg kostendekkend, investeringen doen ze tot op heden zelf.

Speciale aandacht voor oude appel- en perenrassen bij ambachtelijk gemaakte cider

Binnen hangt een poster met allemaal oude appelrassen erop. In de ciderij worden alleen maar oude fruitrassen, appels en peren gebruikt. Marin vertelt "Van de vele honderden fruitrassen die in Nederland nog bestaan gebruiken wij er tientallen. Daar maken we verschillende ciders van, o.a. appelcider, perencider, wild vergiste cider en op eiken gerijpte cider."

Vol trots volgt: "in 2018 werd onze IESSEL Cider verkozen tot de beste cider van Nederland en in 2019 wonnen we brons op een internationale ciderwedstrijd in San Sebastiaan."

De cider is een streekproduct ook wat betreft de afzet. De cider is verkrijgbaar in streekproductwinkels, boerderijwinkels etc. tussen Zwolle en Zutphen. En daarbuiten via enkele webshops.

De infrastructuur voor de afzet van dit soort fruit was geheel verdwenen in de IJsselstreek. Geen fruitveilingen meer, de supermarkt biedt geen afzet voor een dergelijke diversiteit, kortom de oogst en het onderhoud van hoogstam is niet rendabel. Feitelijk vormen we nu met onze appel- en peren donateurs en de ciderij een community. Het is een soort van ruilmechanisme.

Appelsap en perensap produceren ze niet want dan zouden ze gaan concurreren met mobiele sappersen die er al zijn in de regio zoals de Welsumse Sapmobiel en de Sappers in Voorst.

60 Hoogstamboomgaarden staan aan de basis van een mooi productieproces

Samen met de vrijwilligers plukken ze een kleine tien boomgaarden zelf. Daarnaast zamelen ze in bij hoogstamboomgaarden in de IJsselstreek, maar dan alleen oude rassen. In totaal steunen zo'n 60 particuliere boomgaardeigenaren het initiatief.

Hoeveel kilo's? Dat wisselt zegt Marin. Dit jaar verwachten we 15 ton hoogstamfruit te verwerken. Zelf hebben ze ook een tweetal boomgaarden met meer dan 100 unieke soorten. Maar die zijn nog te jong om substantieel te produceren.

Wandelend over het terrein van de prachtige abdij volg ik het proces van inname, sorteren, wassen, vermalen, persen en het afvoeren van het restproduct dat naar een boer uit de streek gaat als veevoer. Het gaat allemaal in een gemoedelijke en vrolijke sfeer maar er wordt wel stevig doorgewerkt.

Van appel of peer naar 5 verschillende ciders in beelden

Aan het eind van dit artikel nog een fotoserie om het productieproces ook in beelden te laten zien.
Door op de bullets onder de foto te klikken komt u bij de volgende foto.