Tweeluik voedselbossen: Raalte

In het eerste artikel van de tweeluik over voedselbossen schreef ik over een initiatief in Zwolle (Spoolde) voor een voedselbos van 5,5 hectare.

In dit artikel zijn we te gast in Raalte om een initiatief van Monique Falk en Linda Timmermans te bekijken. Zoals ik in het eerste artikel al uitlegde lijkt de term voedselbos niet de goede benaming voor dit soort initiatieven. Het dekt namelijk niet 100% de lading. Je zou het misschien beter kunnen formuleren als ‘werken volgens de principes van voedselbossen’.

Visualisering van de 7 verschillende lagen in een voedselbos (Natuur en Milieu Drenthe, 2019)

Het principe van een voedselbos

Nog even weer terug naar het eerste artikel over het voedselbos in Zwolle waarin bovenstaand schema ook stond. Dit schema geeft goed het principe van het voedselbos weer. Voedselbossen bestaan uit meerdere lagen (maximaal 7) Elke laag heeft zijn eigen voedselsoorten. Voedselbossen hoeven niet groot te zijn, dit kan variëren van b.v. 100 m2 tot één vierkante kilometer. Voedselbossen zijn altijd aangelegd door mensen, men moet planten bij elkaar brengen.

Ontmoeting in de pluktuin Blekkerhoek

Ik heb een afspraak met Monique Falk, verbinder en aanjager van voedselbossen en gezonde voeding. Samen met Linda Timmermans is zij de initiatiefnemer van plukstroken met eetbaar groen in het kader van het initiatief Raalte plukt!

Als zelfstandige ondernemers werken ze binnen eetbaargroen.nu samen waarbij het werken via de principes van voedselbossen centraal staat.

Ik ontmoet Monique op een dag met wisselende weersomstandigheden. Zon en regen wisselen elkaar af. Het is groeizaam weer en dat is al wekenlang zo. Dat is ook te zien aan de tuin want de beplanting in de pluktuin bruist eruit. Heerlijk groen aan alle kanten.

In de pluktuin van ongeveer 300 m2 staan fruitbomen en struiken met bessen en frambozen , aardbeien, eetbare bloemen etc,

Als ik er ben wordt er gewied, geplukt, genoten en informatie gegeven. Dit gebeurt deels door Monique en Linda en ook door vrijwilligers.

Het is uiteindelijk de bedoeling dat zij zich als aanjagers geleidelijk terugtrekken en dat de vrijwilligers alle werkzaamheden zelfstandig gaan doen.

Limonade van kruiden en eetbare bloemen in het water

Monique: “Voor deze pluktuin heeft de Gemeente Raalte de grond voor onbepaalde tijd beschikbaar gesteld. Wij hebben de samenwerking met andere partners, zoals ZGR Swaenewoerd, en de subsidies gerealiseerd. Ook onderhouden wij nu samen met vrijwilligers de eerste jaren deze pluktuin. Ons streven is dat het onderhoud en het organiseren van de activiteiten op termijn geheel overgenomen wordt”.

Annemarie Hoogendijk (rechts op onderstaande foto), wil als vrijwilliger van deze tuin in de Blekkerhoek een coördinerende rol op zich gaan nemen.

De opbrengsten van de pluktuin zoals frambozen en vele andere bessen, appels en ander fruit, en de vele kruiden en eetbare bloemen zijn voor de buurt. Er wordt geen geld voor gevraagd. De pluktuin is namelijk echt voor en van de buurt. Als er gesnoeid wordt gaan de stekjes vaak mee met omwonenden die ze dan in eigen tuin kunnen opkweken. Zo stimuleren wij meteen om tegels te vervangen voor meer eetbaar groen in de tuin.

Monique: “Verderop is een binnentuin bij zorgcentrum ZGR Swaenewoerd. De eerdere tuin met weinig variatie stond op de nominatie om een kale grasvlakte te worden omdat de woningbouwvereniging het meer onderhoudsvrij wilde hebben. Door een mooie samenwerking met verschillende partijen en diverse subsidies is daar nu een prachtige bloeiende binnentuin met aan de randen allerlei eetbare planten en fruitbomen gerealiseerd. Het onderhoud is volledig in handen van een vaste club enthousiaste vrijwilligers die hier wekelijks samenkomen”.

De binnentuin van het zorgcentrum ZGR Swaenewoerd.

Een voedselbos of een pluktuin

Hoe je dit soort initiatieven ook wilt noemen, duidelijk is dat ze ons dichter bij de natuur gaan brengen en dat is in deze tijd hard nodig. Groenbezig.nl hoopt dat Monique en Linda nog lang zullen doorgaan met hun inspirerende werk.

Monique “rijkdom gaat voor ons niet voornamelijk over geld. Wij worden blij van de overvloed die we hier creëren en dit samen delen met de buurt is de grote meerwaarde.”

Ik eindig dit artikel met een fotoserie die ik maakte van de beide pluktuinen