Zo betrek je jongeren bij natuurwerk
Veel groene vrijwilligers in Overijssel zijn senioren. Prima natuurlijk, maar aanwas vanuit jongere leeftijdsgroepen is hard nodig om het groene vrijwilligerswerk een toekomst te geven. Daniel Cohen Stuart, projectmedewerker jongerenparticitatie bij Natuur & Milieu Overijssel, zet zich in om jongeren te betrekken bij natuurwerk. “Het moet leuk zijn. Jongeren doen het – net als ouderen – om de gezelligheid.”
“Ik werk grotendeels vanuit kantoor. Maar onlangs was ik met een groep jongeren van Cibap, de vakschool voor vormgeving in Zwolle, mee om in de natuur te werken. Dat was een heel positieve ervaring. We waren met zes jongeren en werkten samen met zo’n twintig senioren. Dat ging opvallend goed. Er was een vanzelfsprekend, soepel contact. Mensen hadden interesse in elkaar. Misschien is het juist wel makkelijk om een brug te slaan tussen jongeren en senioren. Ik vond het ook prettig om heel concreet bezig te zijn, niet achter de laptop maar met mijn handen. Daar leent groen vrijwilligerswerk zich goed voor. En het is fijn om in de natuur te zijn. De studenten gingen er ook helemaal in op.”
Als we het over jongeren hebben, bedoelt Daniel mensen tussen ongeveer 16 en 35 jaar. Veel van hen vinden natuur belangrijk, blijkt uit onderzoek dat hij heeft gedaan. Maar ze denken dat de natuur zichzelf wel redt. Hoe kun je ze dan toch bij natuurwerk betrekken? Daniel deelt zijn tips.
Tip 1: pas je planning en organisatie aan
Sluit met je planning aan bij de leefwereld van jongeren. Plan bijvoorbeeld geen werkzaamheden op zaterdagochtend om 9 uur. Ga met jongeren praten om te vragen wat ze zelf willen. Misschien moet je je activiteit op een andere manier organiseren en er anders over communiceren dan bij oudere vrijwilligers. Teveel structuur en vaste tijdstippen schrikken jongeren af. Evenals het gevoel dat er sprake is van hiërarchie. Betrek jongeren bijvoorbeeld bij incidentele natuurwerkdagen. Zo mobiliseer je ze in het vertrouwen dat ze terugkomen als ze het leuk vinden.
Tip 2: richt je op groepen jongeren
Nodig jongeren in groepen uit. Dan voelen ze zich vertrouwder en ‘landen’ ze beter. Bovendien heb je meer handen voor de klus. Maak gebruik van bestaande verbanden, zoals scoutinggroepen en de Nederlandse Jeugdbond voor Natuurstudie (NJN). Of benader ze via hun school of docenten. Nodig een groep uit die zo groot is dat er altijd een paar jongeren aanhaken. Maak daarbij gebruik van een appgroep waarin je de groep jongeren gericht uitnodigt. Je vertelt wanneer en waar je aan de slag gaat en wie er zijn. En je zegt dat de uitnodiging vrijblijvend is; het is dus niet erg is als iemand niet komt.
Tip 3: vertel jongeren wat het natuurwerk voor henzelf kan betekenen
Benadruk wat het natuurwerk jongeren zelf oplevert. Dat is vooral de fun factor: het is leuk om met een groep mensen bezig te zijn. Zeker als die elkaar al kennen, wat het geval is als je een groep uitnodigt. Nog een voordeel: je komt achter je beeldscherm vandaan; je gaat uit je hoofd en met je handen aan de slag. Ook aan aandachtspunt: het is voor de jongeren een voordeel als je het natuurwerk kunt laten aansluiten op de studie, zodat het deel uitmaakt van hun studieprogramma.
Pilot met spelelement
“Er is in Overijssel een bredere structuur nodig voor jongeren die met natuurwerk aan de slag willen”, zegt Daniel. “En de vrijwilligersgroepen hebben ondersteuning nodig, zodat ze het niet allemaal zelf hoeven te doen. Natuur & Milieu Overijssel is daarmee bezig. We denken bijvoorbeeld aan een training over hoe je jongeren kunt benaderen en werven. Ik ben bezig om met de provincie daarvoor een project te ontwikkelen. Zo was er tijdens de introductieweken van studenten in Zwolle een pilot met een spelelement. Dat ging goed, dus we gaan het volgend jaar weer doen. Zo groeit de groep jongeren die ervoor openstaan om voor natuurwerk uitgenodigd te worden.”
Coaching voor vrijwilligersgroepen
Wil je als vrijwilligersgroep meer jongeren bij het natuurwerk betrekken, maar weet je niet hoe? Daniel kan daarbij helpen. “Zie het als een interessante uitdaging om de capaciteiten te ontwikkelen waarmee je jongeren werft. Daar help ik graag bij.”
Daniel is te bereiken via: https://www.natuurenmilieuoverijssel.nl/team/daniel-cohen-stuart/