Landje van niets

Welk bewonersinitiatief geeft jou inspiratie? - deel 2

In de Zomertips van 2021 heb je het misschien voorbij zien komen: de fietsroutes langs inspirerende bewonersinitiatieven. Zaterdag 11 september wordt de bijbehorende Open Dag en mogelijke uitreiking van de Hans Grotenhuisprijs gehouden. Tijdens deze Open Dag zijn bij de verschillende initiatieven de vrijwilligers de vrijwilligers aanwezig om meer te vertellen en te laten zien over hun acties en resultaten. Je bent van harte welkom om zelf te komen kijken, luisteren en vragen te stellen. Kijk voor de deelnemende initiatieven op https://www.natuurenmilieuoverijssel.nl/natuurinitiatievendag-11-september/ 

Ondertussen geeft Groenbezig je vast een voorproefje. In de 2-delige serie laten we graag een aantal initiatieven aan het woord. Benieuwd naar de inspirerende verhalen? 
Lees vooral verder, dit is deel 2.

In dit tweede deel van de 2-delige reeks over inspirerende bewonersinitiatieven neemt Groenbezig je mee naar het Vechtdal, Ommermars en richting Deventer, naar het Landje van Niets bij de Vijfhoek.

Ommermars

De Ommermars is een gebied tussen de Vecht, langs de Varsenerdijk en woonwijk Dante, en het Ommer Kanaal en beslaat ca. 25 hectare. Een groot deel van het gebied is lang als landbouwgrond gebruikt. Maar dat is niet wat het burgerinitiatief voor ogen had: hun doel is juist meer ruimte voor de natuur. In 2015 werden de handen voor het eerst ineengeslagen en in augustus 2021 is de eerste schop daadwerkelijk in de grond gegaan. Een project met een lange adem.

Arend Spijker is één van de leden van de huidige Stichting Burgerinitiatief Ommen. Hij vertelt: “Het begon destijds met het idee om het oude historische landschap terug te laten komen. En dat idee is de basis gebleven voor de verdere plannen: herstel van een rivierlandschap, met rivierduinen, stuifduinen, plasdrassituaties. Zo ontstaat ruimte voor stroomdalflora, zoals de kenmerkende steenanjer van het Vechtdal en krijgen vogels als kievit en grutto weer een kans. Ook wordt er een deel van het gebied ingericht voor kinderen, met een uitkijkpunt en natuurlijke speelbeleving. De plannen van toen zijn in grote lijnen houdbaar. We kijken nu op detailniveau: wat lukt wél? Zodat het zowel praktisch als financieel haalbaar is.”

De aanhouder wint
Dat de plannen voor Ommermars nu uitgevoerd worden, is te danken aan een combinatie van enthousiaste mensen, laveren, manoeuvreren en doorzetten. Arend: “Henk Kuiper heeft hier een belangrijke rol in gespeeld. Mede door zijn inzet zijn we waar we nu zijn. Alle neuzen staan dezelfde kant op, we zijn eindelijk aan de slag. Uiteindelijk biedt Ommermars een prachtige natuurbewustwording en fungeert het als visitekaartje voor Ommen. Het eerdere eentonige grasland is verdwenen en langzaam maar zeker ontstaat ‘de poort van Ommen’.”

Ommermars doet 11 september mee aan de Open Dag.

Op de fiets naar Ommermars? Kies dan voor fietsroute Rondje Ommen en omstreken.

De plannen voor Ommermars in vogelvlucht
De plannen voor Ommermars in vogelvlucht

Landje van Niets

Van kaal weitje naar biodivers landschap: de ontwikkeling van Landje van Niets in de Vijfhoek in een notendop. Ontwikkeling die is opgepakt na initiatief van de buurtbewoners. Bauke de Vries, een van die buurtbewoners, vertelt: “Het weitje van ca. 1 hectare werd altijd verpacht aan een nabijgelegen boerderij, maar na de verkoop van die boerderij was er geen interesse meer in het pachten. Daarom gingen we in 2018 vanuit de buurt met de gemeente in gesprek: hoe konden we dit stukje kaal grasland mooier en biodiverser maken? Samen met een landschapsarchitect en partijen als Groen en Mens, Vlinderstichting en Landschap Overijssel ontstond er een plan dat inmiddels steeds meer vorm krijgt.”

Zomaar een greep uit het werk dat inmiddels is verzet: de aanleg van een nieuwe houtwal met bosplantsoen, verbrede slootjes en natuurlijke oevers met begroeiing van koekoeksbloemen en gele lis, de aanplant van fruit- en notenbomen en de komst van een kudde Maasduiner schapen die zorgt voor lichte begrazing. Bauke: “Landje van Niets krijgt steeds meer vorm. Sinds vorig jaar zijn we ook begonnen met monitoren, zodat we ook meer in beeld krijgen: welke soorten zijn er steeds te vinden in het gebied? Daardoor weten we nu ook dat hier zo'n 20 soorten vlinders zijn, inclusief kwetsbare soorten, en zo'n 30 soorten vogels.”

Voor elkaar
Samenwerken is belangrijk voor Landje van Niets. Bauke: “Het is een project van de buurt, met ook een brede samenwerking met gemeente, stadsstructuur en scholen. We verzorgen met een grote groep bewoners het onderhoud van het gebied. Tijdens vaste werkochtenden en –avonden zijn we bezig met snoeien, onkruid wieden en maaien op de plekken waar nodig en waar de schapen niet komen. Nu we wat langer bezig zijn, komen er steeds meer bewoners die ook af en toe meehelpen, zoals een van de bewoners met een boerderijachtergrond en die nu hier met de zeis aan de slag gaat. Zo draagt Landje van Niets heel veel bij aan de sociale cohesie en het buurtgevoel. Erg leuk!”

Natuurparel
Waar de naam Landje van Niets precies vandaan komt is niet helemaal duidelijk. Bauke: “Waarschijnlijk is de naam ontstaan, omdat boeren in de omgeving er nooit wat mee konden, want het is geen landbouwgrond. Ondertussen is het Landje van Niets juist onze Natuurparel. Het is niet zo groot, maar het gebied heeft wel heel veel natuurwaarde, met variatie aan grassen, begroeiing, vlinder- en vogelsoorten. Alles wat wij doen is erop gericht om het systeem op het land completer en robuuster te maken.”

Landje van Niets doet 11 september mee aan de Open Dag.

Op de fiets naar Landje van Niets? Kies dan voor fietsroute Rondje Deventer.

Extra tip: luister via izi.TRAVEL ook naar de speciale audiotour tijdens jouw bezoek aan Landje van Niets.

De Maasduiner schapen zorgen voor lichte begrazing
De Maasduiner schapen zorgen voor lichte begrazing

Benieuwd naar de andere buurtinitiatieven? Lees verder in deel 1: